RODZAJE GWINTÓW

Gwint uzyskuje się przez wykonanie na powierzchni walcowej (lub stożkowej) rowka (czasami wielu), o określonym kształcie zarysu, wzdłuż linii śrubowej. Linia śrubowa powstaje przez nawinięcie na walec o średnicy d, trójkąta prostokątnego o podstawie π*d, wysokości P i kącie γ.

Powstawanie linii śrubowej

d - średnica walca, P - skok gwintu, γ- kąt pochylenia linii śrubowej

Skokiem gwintu nazywamy odległość tworzącej walca między najbliższymi punktami linii śrubowej. Praktycznie, obrót nakrętki na śrubie o kąt 2π odpowiada przemieszczeniu liniowemu nakrętki o wartość odpowiadającą skokowi gwintu.

Parametry gwintów:

d - średnica gwintu śruby

D - średnica dna wrębów nakrętki

d₁ - średnica rdzenia śruby

D₁ - średnica otworu nakrętki

d₂ - średnica podziałowa śruby

D₂ - średnica podziałowa nakrętki (D₂ =d₂)

P - podziałka (skok) gwintu

P_h - podziałka (skok) gwintu w gwintach wielokrotnych (P_h=n*P, gdzie n - krotność gwintu)

α - kąt zarysu

γ- kąt pochylenia linii śrubowej na średnicy podziałowej

Podział gwintów:

1. ze względu na kształt zarysu
   1. trójkątny

2. trapezowy symetryczny

3. trapezowy niesymetryczny

4. rurowy

5. okrągły

2. ze względu na rodzaj wymiaru
   1. zewnętrzny
   2. wewnętrzny

3. ze względu na kierunek obrotu
   1. prawy
   2. lewy

4. ze względu na jednostkę miary
   • calowy
   • metryczny

5. ze względu na stosunek podziałki do średnicy
   • zwykły - o wartości skoku dla danej średnicy zgodnej z Polską Normą
   • drobny - o wartości skoku dla danej średnicy mniejszej niż dla gwintu zwykłego
   • gruby - o wartości skoku dla danej średnicy większej niż dla gwintu zwykłego

    

   Przykłady gwintów metrycznych zwykłych: M1 - d=1, P=0,25;

   M3 - d=3, P=0,5;

   M6 - d=6, P=1;

   M10 - d=10, P=1,5

Oznaczanie gwintów:

Nazwa gwintu

Oznaczenie

Md

MdxP

TrdxP

SdxP

Gd¹

Rdd

d

Uwaga:

1. W gwintach rurowych symbol d oznacza średnicę otworu rury (wyrażoną w calach), na której nacięto gwint zewnętrzny.