MECHANIZMY GWINTOWE

Mechanizmy gwintowe służą do przetwarzania ruchu obrotowego na ruch postępowy, albo uzyskania ruchu śrubowego jednego ogniwa przy drugim ogniwie nieruchomym. Zależnie od rodzaju ogniwa napędowego (śruby lub nakrętki) i jego ruchu (obrotowy lub śrubowy) rozróżnia się cztery typy prostych mechanizmów gwintowych:

1. obrót śruby – przesuw nakrętki

2. obrót i przesuw śruby – nakrętka nieruchoma

3. obrót nakrętki – przesuw śruby

4. obrót i przesuw nakrętki – śruba nieruchoma

obrót śruby – przesuw nakrętki
obrót i przesuw śruby – nakrętka nieruchoma
obrót nakrętki – przesuw śruby
obrót i przesuw nakrętki – śruba nieruchoma

Niekiedy stosowane są złożone mechanizmy gwintowe składające się z trzech ogniw, przy czym ogniwo pośrednie ma dwa gwinty łączące je z ogniwem napędowym i pędzonym. Przy rożnym kierunku skrętu obu gwintów przesunięcia sumują się, a przy jednakowym odejmują. Stąd wynikają ich nazwy: mechanizm sumowy i różnicowy.

mechanizm sumowy

mechanizm różnicowy

Przykładem mechanizmu sumowego jest tzw. nakrętka rzymska z gwintami prawym i lewym na na obu końcach.

Zaletą mechanizmów gwintowych jest prosta konstrukcja. Stosowane są przeważnie w napędach ręcznych, przenoszą niewielką moc. Stosowane jako mechanizmy pras lub podnośników śrubowych, sterowania zaworów, przesuwu suportu tokarki. Poniżej przykłady zastosowań mechanizmów gwintowych:

Podnośnik śrubowy
Prasa śrubowa