WYKONYWANIE GWINTÓW

Podstawowymi narzędziami do gwintowania są narzynki i gwintowniki.

narzynka gwintownik

 

Gwintownik ma kształt śruby z podłużnymi rowkami tworzącymi w przecięciu z powierzchnią gwintu krawędzie skrawające. Rowki służą do przemieszczania i odprowadzenia wiórów. Gwintowników używa się w kompletach. Komplet gwintowników ślusarskich składa się z dwóch lub trzech narzędzi: zgrubnego, średniego i wykańczającego. Najpierw nacinany jest gwint gwintownikiem zgrubnym, następnie – średnim i na koniec trzecim – wykańczającym, który ostatecznie nadaje wymiar gwintowi w otworze. Gwintowniki oznaczane są numerami 1,2 i 3. Oznaczenia są nanoszone na uchwycie w postaci rys pierścieniowych w liczbie odpowiadającej numerowi gwintownika.

1. zdzierak 2. pośredni 3. wykańczak

 

Do nacinania gwintów na sworzniach służą narzynki. Narzynki mają postać okrągłych nakrętek z okrągłymi otworami przenikającymi zarys gwintu w celu stworzenia krawędzi skrawającej i odprowadzenia wiórów. W celu umożliwienia rozpoczęcia gwintowania wejście otworu narzynki jest ukształtowane stożkowo.

narzynka dla gwintu M8

 

Zarówno na gwintownikach jak i narzynkach oznaczany jest rodzaj gwintu. Dla gwintów drobnozwojnych podany jest również skok gwintu. Średnica otworu gwintowanego powinna być nieco większa niż średnica rdzenia gwintownika, gdyż podczas gwintowania następuje spęczenie materiału. Z tego samego powodu średnica gwintowanego sworznia powinna być nieco mniejsza od średnicy zewnętrznej otrzymywanego gwintu. Nie zastosowanie się do tych wskazań może być przyczyną zakleszczania narzędzia.

Podczas gwintowania należy dążyć do współosiowego ustawienia gwintownika lub narzynki z gwintowaną powierzchnią. Narzędzie należy obracać o 1 do 1,5 obrotu w kierunku nacinania gwintu, a następnie wycofać o ¼ do ½ obrotu w celu odłamania wiórów.

Gwinty można wykonywać również innymi metodami obróbki skrawaniem takimi jak:

toczenie gwintu za pomocą noża tokarskiego przy zamocowaniu w kłach tokarki

 

Gwinty można również wykonywać przez walcowanie (np. gwinty na żarówkach) lub odlewanie.